Κύστεις ωοθηκών: Τι τις προκαλεί και πως αντιμετωπίζονται;

Οι κύστεις των ωοθηκών είναι πολύ συχνές. Συχνά είναι ανώδυνες και χωρίς συμπτώματα, συνήθως αποτελούν απλώς ένδειξη ωορρηξίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να υποδηλώνουν κάποια υποκείμενη πάθηση και μπορεί να χρειαστεί να αφαιρεθούν.

Οι ωοθήκες αποτελούν μέρος του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος. Υπάρχουν δύο ωοθήκες και βρίσκονται στην κάτω κοιλιακή χώρα και στις δύο πλευρές της μήτρας. Οι ωοθήκες παράγουν ωάρια, καθώς και τις ορμόνες οιστρογόνα και προγεστερόνη. Διαβάστε παρακάτω για να μάθετε περισσότερα σχετικά με τους τύπους των κύστεων των ωοθηκών, τι τις προκαλεί, πότε μπορεί να χρειάζονται θεραπεία, πώς μπορούν να προληφθούν και πολλά άλλα.

Κύστεις ωοθηκών – Ποιοι είναι οι τύποι των κύστεων των ωοθηκών;

Υπάρχουν διάφορες ωοθηκικές κύστεις, όπως οι δερμοειδείς κύστεις και τα ενδομητριώματα. Ωστόσο, ο πιο συνηθισμένος τύπος είναι οι κύστεις που γεμίζουν με υγρό και σχηματίζονται κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου. Πρόκειται για τις ωοθυλακικές κύστεις και τις κύστεις του ωχρού σωματίου.

Θυλακικές κύστεις

Κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου, ένα ωάριο αναπτύσσεται σε έναν σάκο ωοθυλακίου. Ο σάκος αυτός βρίσκεται στο εσωτερικό των ωοθηκών. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το ωοθυλάκιο ανοίγει και απελευθερώνει ένα ωάριο. Εάν το ωοθυλάκιο δεν ανοίξει, το υγρό μέσα στο ωοθυλάκιο μπορεί να σχηματίσει μια κύστη στην ωοθήκη.

Κύστεις ωχρού σωματίου

Το ωχρό σωμάτιο είναι μια καλοήθης δομή που εμφανίζεται στην ωοθήκη μετά την απελευθέρωση ενός ωαρίου. Η δουλειά του είναι να απελευθερώνει ορμόνες που απαιτούνται για την εγκυμοσύνη. Ωστόσο, θα διασπαστεί μετά από λίγες ημέρες, εκτός εάν ξεκινήσει μια εγκυμοσύνη. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να μην διαλυθεί. Αντ’ αυτού, αναπτύσσεται πρόσθετο υγρό στο εσωτερικό της ωοθήκης, με αποτέλεσμα να δημιουργείται κύστη.

Άλλοι τύποι κύστεων

Οι κύστεις των ωοθηκών που δεν σχηματίζονται στο πλαίσιο ενός τυπικού εμμηνορροϊκού κύκλου περιλαμβάνουν:

• Δερμοειδείς κύστεις: Μπορεί να περιέχουν τρίχες, λίπος και άλλους ιστούς.
• Ενδομητριωσική κύστη (σοκολατοειδής κύστη): Οι ιστοί που φυσιολογικά αναπτύσσονται στο εσωτερικό της μήτρας μπορεί να αναπτυχθούν έξω από τη μήτρα και να προσκολληθούν στις ωοθήκες. Αυτές μπορεί να επηρεάσουν άτομα με σοβαρή ενδομητρίωση.
• Κυσταδενώματα: Είναι κύστες που αναπτύσσονται απο τα κύτταρα της εξωτερικής επιφάνειας της ωοθήκης.

Ορισμένα άτομα αναπτύσσουν μια κατάσταση που ονομάζεται σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS), κατά την οποία οι ωοθήκες σχηματίζουν πολλές μικρές κύστεις. Το PCOS μπορεί να προκαλέσει διόγκωση των ωοθηκών. Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, οι πολυκυστικές ωοθήκες μπορεί να οδηγήσουν σε υπογονιμότητα.

Πώς αισθάνεστε όταν έχετε κύστη στις ωοθήκες;

Συχνά, οι κύστεις ωοθηκών δεν προκαλούν κανένα σύμπτωμα. Ωστόσο, τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν εάν η κύστη μεγαλώσει. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• φούσκωμα ή πρήξιμο της κοιλιάς
• επώδυνες κινήσεις του εντέρου
• πυελικός πόνος πριν ή κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου
• επώδυνη επαφή
• πόνος στο κάτω μέρος της πλάτης ή στους μηρούς
• ευαισθησία στο στήθος
• ναυτία και εμετός

Πώς μπορείτε να ξέρετε αν έχει σκάσει μια κύστη ωοθήκης;

Τα σοβαρά συμπτώματα μπορεί να υποδηλώνουν συστροφή των ωοθηκών ή ρήξη κύστης. Σε αυτά περιλαμβάνονται:

• σοβαρός ή οξύς πυελικός πόνος
• πυρετός
• λιποθυμία ή ζάλη
• γρήγορη αναπνοή

Και οι δύο επιπλοκές είναι σπάνιες, αλλά μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες εάν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα.

Διάγνωση μιας κύστης ωοθήκης

Ο γυναικολόγος μπορεί να εντοπίσει μια κύστη ωοθήκης κατά τη διάρκεια μιας πυελικής εξέτασης ρουτίνας. Μπορεί να παρατηρήσει οίδημα σε μία από τις ωοθήκες σας και να διατάξει υπερηχογράφημα για να επιβεβαιώσει την παρουσία κύστης.

Το υπερηχογράφημα είναι μια απεικονιστική εξέταση που χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα υψηλής συχνότητας για να παράγει μια εικόνα των εσωτερικών σας οργάνων. Οι υπερηχογραφικές εξετάσεις βοηθούν στον προσδιορισμό του μεγέθους, της θέσης, του σχήματος και της σύνθεσης (συμπαγής ή γεμάτη υγρό) μιας κύστης.

Άλλα εργαλεία απεικόνισης που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση των κύστεων των ωοθηκών περιλαμβάνουν:

Αξονική τομογραφία: Η αξονική τομογραφία χρησιμοποιεί μια συσκευή απεικόνισης του σώματος για τη δημιουργία εικόνων εγκάρσιας τομής των εσωτερικών οργάνων.

Μαγνητική τομογραφία: Η μαγνητική τομογραφία χρησιμοποιεί μαγνητικά πεδία για τη δημιουργία εικόνων σε βάθος των εσωτερικών οργάνων.

Επειδή οι περισσότερες κύστεις εξαφανίζονται μετά από μερικές εβδομάδες ή μήνες, ο γιατρός μπορεί να μην συστήσει αμέσως κάποιο σχέδιο θεραπείας.

Αντ’ αυτού, μπορεί να επαναλάβει την εξέταση υπερήχων σε μερικές εβδομάδες ή μήνες για να ελέγξει την κατάστασή σας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν θα χρειαστεί περαιτέρω παρακολούθηση, ειδικά εάν είχατε προηγουμένως μια ωοθυλακική κύστη ή μια κύστη ωχρού σωματίου.

Εάν δεν υπάρξει βελτίωση της κατάστασής σας ή η κύστη αυξηθεί σε μέγεθος, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει πρόσθετες εξετάσεις για να προσδιορίσει άλλες αιτίες των συμπτωμάτων σας.

Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν ένα τεστ εγκυμοσύνης ή εξετάσεις επιπέδων ορμονών. Η εξέταση επιπέδων ορμονών βοηθά στον έλεγχο για θέματα που σχετίζονται με ορμόνες, όπως η ύπαρξη υπερβολικής ποσότητας οιστρογόνων ή προγεστερόνης.

Θεραπείες για μια κύστη ωοθήκης

Οι περισσότερες κύστεις των ωοθηκών είναι καλοήθεις και υποχωρούν φυσικά από μόνες τους χωρίς θεραπεία. Αυτές οι κύστεις προκαλούν ελάχιστα ή και καθόλου συμπτώματα. Οι σπιτικές θεραπείες, όπως η θερμοθεραπεία, μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση τυχόν συμπτωμάτων που έχετε.

Τούτου λεχθέντος, εάν η θεραπεία είναι απαραίτητη, το είδος της θεραπείας θα εξαρτηθεί από τον τύπο της κύστης. Ορισμένες μεγαλύτερες κύστεις, ενδομητρώματα ή καρκινικές κύστεις πρέπει συνήθως να αφαιρεθούν χειρουργικά.

Οι επιλογές για χειρουργική επέμβαση περιλαμβάνουν:

Λαπαροσκόπηση: Ένας γιατρός πραγματοποιεί λαπαροσκόπηση κάνοντας μικροσκοπικές τομές κοντά στον ομφαλό σας και εισάγοντας ένα μικρό όργανο στην κοιλιά σας για να αφαιρέσει την κύστη.

Λαπαροτομία: Σε αυτή τη διαδικασία, ένας γυναικολόγος μπορεί να αφαιρέσει χειρουργικά την κύστη μέσω μιας μεγάλης τομής στην κοιλιά σας. Αυτό είναι γνωστό ως λαπαροτομία. Στη συνέχεια μπορεί να κάνει βιοψία, εάν ανησυχεί για καρκίνο.

Επιπλοκές των κύστεων των ωοθηκών

Σε μια σπάνια περίπτωση, ο γιατρός μπορεί να εντοπίσει μια καρκινική κυστική μάζα ωοθηκών κατά τη διάρκεια μιας εξέτασης ρουτίνας.

Η συστροφή των ωοθηκών είναι μια άλλη σπάνια επιπλοκή των κύστεων των ωοθηκών. Συμβαίνει όταν μια μεγάλη κύστη προκαλεί συστροφή ή μετακίνηση μιας ωοθήκης από την αρχική της θέση. Η παροχή αίματος στην ωοθήκη διακόπτεται. Εάν δεν αντιμετωπιστεί, η συστροφή των ωοθηκών μπορεί να προκαλέσει βλάβη ή θάνατο του ωοθηκικού ιστού.

Οι σπασμένες κύστεις σπάνια προκαλούν έντονο πόνο και εσωτερική αιμορραγία. Αυτή η επιπλοκή αυξάνει τον κίνδυνο λοίμωξης και μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή σας εάν δεν αντιμετωπιστεί.

Δείτε Τι γίνεται αν σπάσει η κύστη

Πρόληψη των κύστεων των ωοθηκών

Εάν έχετε υποτροπιάζουσες κύστεις ωοθηκών, ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει αντισυλληπτικά από το στόμα για να σταματήσει η ωορρηξία και να αποτραπεί η ανάπτυξη νέων κύστεων.

Τα από του στόματος αντισυλληπτικά μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών. Ο κίνδυνος καρκίνου των ωοθηκών είναι υψηλότερος στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.

Οι γυναικολογικές εξετάσεις ρουτίνας μπορούν επίσης να βοηθήσουν τον γιατρό να εντοπίσει έγκαιρα τις κύστεις των ωοθηκών.

Ειδοποιήστε το γιατρό για συμπτώματα που μπορεί να υποδηλώνουν πρόβλημα, όπως

• αλλαγές στον εμμηνορροϊκό σας κύκλο
• συνεχιζόμενος πυελικός πόνος
• απώλεια όρεξης
• ανεξήγητη απώλεια βάρους
• κοιλιακή πληρότητα

Οι καλοήθεις κύστεις των ωοθηκών σπάνια γίνονται καρκινικές. Ωστόσο, τα συμπτώματα του καρκίνου των ωοθηκών μπορεί να μιμούνται τα συμπτώματα μιας κύστης ωοθήκης. Έτσι, είναι σημαντικό να επισκεφθείτε έναν γιατρό και να λάβετε μια σωστή διάγνωση.

Συμπέρασμα

Τα προεμμηνοπαυσιακά άτομα με κύστες ωοθηκών έχουν συνήθως καλή πρόγνωση. Οι περισσότερες κύστεις εξαφανίζονται μέσα σε λίγους μήνες. Ωστόσο, τα προεμμηνοπαυσιακά άτομα και τα άτομα με ορμονικές ανισορροπίες, όπως το PCOS, μπορεί επίσης να εμφανίσουν υποτροπιάζουσες κύστεις ωοθηκών.

Εάν αφεθούν χωρίς θεραπεία, ορισμένες κύστεις μπορεί να μειώσουν τη γονιμότητα. Αυτό εξαρτάται πραγματικά από τον τύπο της κύστης. Οι ωοθηκικές κύστεις υποδηλώνουν κανονικούς εμμηνορροϊκούς κύκλους, αλλά τα ενδομητριώματα υποδηλώνουν ενδομητρίωση, η οποία μπορεί να βλάψει τη γονιμότητα. Οι δερμοειδείς κύστεις μπορεί να προκαλέσουν πόνο και να κάνουν τη σεξουαλική επαφή πιο επώδυνη, επηρεάζοντας τη σύλληψη.

Για να βελτιωθεί η γονιμότητα, ο γιατρός μπορεί να αφαιρέσει ή να συρρικνώσει την κύστη. Η λαπαροσκοπική χειρουργική αφαίρεση όλης της κύστης με την κάψα της, μειώνει την πιθανότητα υποτροπής, διατηρώντας την αναπαραγωγική λειτουργία της υπόλοιπης ωοθήκης.

Ανάλογα με το μέγεθος και τον τύπο της κύστης, μια προσέγγιση “αναμονής και εξέτασης” μπορεί να είναι κατάλληλη για τις κύστεις των ωοθηκών.

Ο γιατρός μπορεί να συστήσει χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση και εξέταση οποιασδήποτε κύστης ή ανάπτυξης που αναπτύσσεται στις ωοθήκες μετά την εμμηνόπαυση. Αυτό συμβαίνει επειδή η πιθανότητα ανάπτυξης καρκινικής κύστης ή καρκίνου των ωοθηκών αυξάνεται μετά την εμμηνόπαυση. Ωστόσο, οι κύστεις των ωοθηκών δεν αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών.

Η νοσηλεία μετά τη λαπαροσκοπική αφαίρεση κύστης ωοθήκης είναι μικρότερη των 24 ωρών. Η επέμβαση γίνεται με γενική αναισθησία. Η ανάρρωση διαρκεί συνήθως λιγότερο από μία εβδομάδα.

Γιατί να μας επιλέξετε

Στο επίκεντρο της επίσκεψης της γυναίκας στο ιατρείο μας είναι η παροχή εξατομικευμένης διάγνωσης με διαγνωστικό εξοπλισμό σύγχρονης τεχνολογίας τελευταίας γενιάς και ολοκληρωμένης λύσης στο πρόβλημα γυναικολογικής υγείας που την απασχολεί. Ενημερώνεται αναλυτικά για τις επιλογές που είναι διαθέσιμες όσον αφορά το προσωπικό της πρόβλημα υγείας και μαζί επιλέγουμε την καταλληλότερη αγωγή για εκείνη βάση των δικών της προσωπικών αναγκών στη καθημερινότητα της.

Στο Εξειδικευμένο Κέντρο μας ΓΥΝΑΙΚΑ+ παρέχουμε εξατομικευμένες υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας για τη σύγχρονη Γυναίκα σε κάθε στάδιο της Ζωής της.